Aktualności
 Udostępnij na Facebooku
 Udostępnij na Twitterze
Orłowo
Gmina Inowrocław - Orłowo

Kod pocztowy: 88-110
Liczba ludności: 656 (stan na 30.06.2023)
Sołectwo: Orłowo
Sołtys: Wioletta Paczkowska (od 2015, wcześniej Grażyna Starykowicz)
tel.: 603 129 950

Reprezentant w Radzie Gminy: Wioletta Paczkowska

części wsi: Giebnia, Orłowo Huby
obiekty fizjograficzne: Borowy Dół, Cegielnia, Giebnia, Kociołek, Pralnia

We wsi:
- świetlica wiejska, opiekun Edyta Kaczmarek
- Szkoła Podstawowa im. Ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego
- kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej
- klub sportowy LKS Orłowianka (dysponujący dwoma boiskami piłkarskimi)

Pierwsza wzmianka w 1227 r. W latach 1228–1422 własność zakonu krzyżackiego, okresowo nawet siedziba krzyżackiego komturstwa, następnie własność królewska w starostwie inowrocławskim. Miejscowy kościół parafialny, poświadczony w 1489 r., ufundowano zapewne w XIV w. Po I rozbiorze Polski Orłowo trafiło w ręce prywatne. W 1846 r. jego właścicielem był niejaki Ottenroth. Miało wtedy 37 domów i 206 mieszkańców. W końcu XIX w. Orłowo składało się z dwóch części własnościowych: wsi rządowej (12 domów i 118 mieszkańców) oraz majątku prywatnego o areale 572,67 ha, z cegielnią i mleczarnią (19 domów i 354 mieszkańców). W skład majątku wchodził wówczas folwark Kłopot. W 1921 r. gmina rządowa Orłowo miała 10 domów i 74 mieszkańców, a obszar dworski Orłowo – 22 domy i 457 mieszkańców. Dawny majątek obecnie stanowi własność prywatną. W literaturze występuje wzmianka, że u schyłku XIX stulecia w Orłowie krótko eksploatowano węgiel brunatny.

Obiekty wpisane do rejestru zabytków:
1) Zespół kościoła parafialnego p.w. św. Elżbiety:
a) kościół parafialny p.w. św. Elżbiety, murowany z 1854 r.
Parafię utworzono i uposażono z inicjatywy krzyżackiej na przełomie w XIV i XV . Pierwszy kościół został zbudowany z drewna. Obecny ceglany kościół św. Elżbiety wzniesiono około 1858 r. w stylu historyzmu z elementami neoromańskimi i neogotyckimi. Jest to obiekt nieorientowany, frontem zwrócony w stronę drogi ku wschodowi. Jednonawową bryłę poprzedza wysoka wieża, zwieńczona wielobocznym hełmem, mieszcząca w przyziemiu półkolistą arkadę wejścia do kruchty, flankowaną aneksami. Od zachodu znajduje się niższe, trójbocznie zamknięte, oszkarpowane prezbiterium z zakrystią od południa. Kościół, posadowiony na kamienno-ceglanym fundamencie, wymurowano z żółtej cegły ceramicznej, licówki z pasami poprzecznych fryzów z cegły czerwonej (zendrówki). Otwory okienne zamknięte półkoliście w opaskach z czerwonej cegły, w nawie i prezbiterium w układzie biforyjnym z oculusem. Dachy kryte dachówką ceramiczną, karpiówką w koronkę. W koćiele znajduje się m.in. prospekt organowy z 2. połowy XIX w. oraz płaskorzeźba św. Anny Samotrzeć. Wokół kościoła ogrodzenie z żeliwną bramą i furtka wpięta w dekoracyjne, masywne, ceglane słupy. Naprzeciw kościoła cmentarz parafialny.
b) cmentarz przykościelny, nieczynny, założony w końcu XVIII w. na gruncie cmentarza średniowiecznego; najstarszy nagrobek z 1901 r.;
2) Zespół dworsko-parkowy:
a) dwór murowany
Dwór otoczony parkiem krajobrazowym powstał w 1872 r. wg proj. Martina Gropiusa i Heino Schmiedena. Obiekt wzniesiony w formie podmiejskiej willi z elementami renesansu oraz gotyku. Budynek parterowy, z mezzaninem, o zróżnicowanej bryle, nakryty czterospadowym dachem. Wzniesiony z cegły licówki, z ryzalitami we wszystkich elewacjach i piętrową facjatką, balkonem oraz arkadowym gankiem. Wejścia znajdują się w ryzalitach z trzech stron. Dwór na lekkim wzniesieniu poprzedzony brukowanym, kolistym podjazdem.
b) park
Park z 2. połowy XIX w. o powierzchni 2,66 ha. Wśród drzewostanu dominują dęby szypułkowe (jeden z nich z mianem pominika przyrody), wiązy szypułkowe, lipy drobnolistne, oraz jesiony wyniosłe. Park jest zadbany, dokonano tu nowych nasadzeń oraz wybudowano elementy architektury ogrodowej, m.in. monopter na parkowym wzniesieniu.

Obiekty o wartości historyczno-kulturowej w ewidencji zabytków:
1) Zespół dworski:
a) dom administratora (nr 22) z końca XIX w., przebudowany, cegła i szachulec,
b) laboratorium (obecnie dom mieszkalny), murowane z początku XX w.,
c) stodoła murowana z 1883 r.,
d) sześciorak (nr 60,) murowany z lat 1909–1911,
e) cmentarz rodowy;
2) Obiekty sakralne:
a) cmentarz rzymsko-katolicki czynny, założony w latach 1923–1927, najstarszy nagrobek z 1937 r.

Inne miejsca i obiekty:
- budynek po dawnej szkole
- kapliczka z figurą Matki Bożej, z 1946 r.

 Udostępnij na Facebooku
 Udostępnij na Twitterze
Link QR - Orłowo
skanuj link
kopiuj link
 
Na górę